نمای آکواپنل چیست و چه کاربردی دارد؟
دسامبر 24, 2023
کفپوش بتنی چیست ؟ مزایا و کاربردهای آن
ژانویه 13, 2024
دال بتنی یا اسلب بتنی به عنوان یک عنصر ساختاری استفاده می‌شود که برای ساخت سطوح مسطح افقی مانند کف و عرشه‌های سقف استفاده می‌شود. دال‌ها معمولاً از بتن ساخته می‌شوند و می‌توانند با استفاده از فولاد ضمیمه شوند تا استحکام و پایداری بیشتری داشته باشند. دال‌ها به عنوان یک اجزای اصلی در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند و وظیفه حمایت و توزیع بارهای ساختمان را بر عهده دارند.
موارد استفاده از دال بتنی چیست؟
- انتقال بار مرده و زنده : دال تیرچه دار بارهای مرده و زنده ساختمان را به تیرهای پیرامونی منتقل می‌کند. بارهای مرده شامل وزن ساختمان و تجهیزات ثابت مانند کفپوش و دیوارها است. بارهای زنده شامل بارهای موقتی مانند افراد و مبلمان در ساختمان است.
- ایجاد سطح صاف: بلوک‌های بتنی که بر روی تیرچه‌ها قرار می‌گیرند، به عنوان یک سطح صاف و تراز برای ساختمان عمل می‌کنند. این سطح می‌تواند به عنوان سقف یا طبقه‌های ساختمان استفاده شود.
- عایق صدا ، گرما و آتش : دال تیرچه دار به عنوان یک عنصر سازه‌ای همچنین می‌تواند عملکرد عایقی داشته باشد. این دال‌ها می‌توانند به عنوان عایق صدا ، عایق حرارتی و عایق آتش عمل کنند.
- محافظت در برابر شرایط محیطی : دال تیرچه دار می‌تواند ساختمان را در برابر شرایط محیطی مختلف مانند باد، باران، حرارت و رطوبت محافظت کند. این دال‌ها می‌توانند به عنوان یک سقف محافظت کننده برای ساختمان عمل کنند.
افزایش طبقات ساختمان : با استفاده از دال تیرچه دار ، می‌توان به راحتی طبقات بیشتری به ساختمان اضافه کرد. این نوع دال به عنوان یک عنصر باربر قوی و پایدار در ساختمان عمل می‌کند و امکان افزایش طبقات را فراهم می‌کند.
انواع دال بتنی یا اسلب بتنی :
دال‌های بتنی (اسلب بتنی)می‌توانند در انواع مختلفی طراحی و استفاده شوند ، که به برخی از آنها می‌توان عبارتی همچون دال‌های تیری، دال‌های بلند، دال‌های پیش‌ساخته و دال‌های مجوف اشاره کرد. در زیر به برخی از انواع معمول دال‌های بتنی اشاره می‌کنم:
1. دال‌های تیرچه دار :
در ساختار دال با تیر، بارهای وارده به دال از طریق تیرهای عمودی به ستون‌ها منتقل می‌شود. در این سازه، تیرها در چهار طرف دال قرار می‌گیرند و با اتصال به ستون‌ها، خاصیت صلب و سختی را برای سازه ایجاد می‌کنند.
تیرها در سازه دال با تیر به عنوان عناصر اصلی باربری عمل می‌کنند. آنها بارهای وارده به دال را از طریق نقاط تماس با دال دریافت کرده و به ستون‌ها منتقل می‌کنند. تیرها معمولاً از فولاد ساخته می‌شوند و به دال با استفاده از اتصالات مناسب متصل می‌شوند.
با اجرای تیر در چهار طرف دال، سازه صلب و سختی بیشتری پیدا می‌کند. این خاصیت صلب و سختی سازه را قادر می‌سازد تا بتواند بارها را به طور موثر تحمل کند و تغییر شکل کمتری داشته باشد. این سازه برای ساختمان‌هایی که نیاز به پشتیبانی بارهای سنگین دارند، مناسب است و معمولاً در ساختمان‌های بزرگ و باربری‌های سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. دال‌های یک طرفه :
دال دو طرفه در هر دو جهت بار را به تیرهای پیرامونی منتقل می‌کند. این نوع دال به دلیل قابلیت انتقال بار در هر دو جهت ، برای بارهای سنگین، مقاومت در برابر لرزش (زلزله) یا سایر عوامل اجرایی مناسب است.
علاوه بر این، نسبت طول دهانه به عرض دهانه دال دو طرفه کمتر از عدد دو است، به عبارت دیگر، دال دو طرفه از نظر هندسی معمولاً دارای دهانه‌های مربع یا مستطیلی است که طول آنها کمتر از دو برابر عرض است. این نسبت کمتر باعث افزایش صلبیت سازه و کاهش تغییر شکل در برابر بارهای وارده می‌شود.
با توجه به قابلیت دال دو طرفه در انتقال بارهای سنگین و مقاومت در برابر لرزش و عوامل اجرایی، استفاده از این نوع دال در پروژه‌هایی که با این مشکلات روبرو هستند، مناسب است. اما همچنین لازم است در طراحی سازه و انتخاب نوع دال، شرایط محیطی، نیازهای سازه و قوانین و مقررات مربوطه در نظر گرفته شود.
3. دال‌های دوطرفه :
دال یک طرفه فقط بار را از یک جهت به تیرهای پیرامون خود انتقال می‌دهد. این نوع دال در اسلب های عرشه فولادی و تیرچه دار استفاده می‌شود.
در طراحی سازه، دال یک طرفه مسلح ممکن است از نظر طراحی بهتر از یک دال دو طرفه غیر مسلح باشد. به این دلیل که دال یک طرفه مسلح می‌تواند بهترین استفاده را از مقاومت مواد داشته باشد و می‌تواند بارها را به صورت بهینه تحمل کند. همچنین، دال یک طرفه مسلح معمولاً نسبت طول به عرض دهانه بزرگتری نسبت به دال دو طرفه غیر مسلح دارد که منجر به کاهش تغییر شکل و افزایش صلبیت سازه می‌شود.
با این حال، هر نوع دال بر اساس نیازهای طراحی و شرایط سازه باید مورد بررسی قرار گیرد و بهترین نوع دال برای هر پروژه ممکن است متفاوت باشد.
4. دال‌های مجوف :
دال مجوف با استفاده از ماتریسی از قسمت های فرو رفته در زیر دال، بار وارده را در دو جهت منتقل می‌کند. این نوع دال قادر است بارها را به صورت افقی و عمودی به تیرهای پیرامون خود انتقال دهد.
دال های وافل معمولاً عمیق تر از دال های تیرچه دار با مقاومت معادل بوده و به همین دلیل سنگین تر هستند. این افزایش ارتفاع باعث افزایش مقاومت و صلبیت سازه می‌شود. همچنین، دال های وافل به دلیل این ارتفاع بیشتر، مقاومت سقف را در دو جهت افزایش می‌دهند که برای مقاومت در برابر لرزش و دیافراگم سقف بسیار مهم است.
استفاده از دال های وافل در سازه ها می‌تواند بهبودی در مقاومت سازه در برابر بارها و لرزش داشته باشد. با این حال، همچنان باید در طراحی سازه و انتخاب نوع دال، شرایط محیطی، نیازهای سازه و قوانین و مقررات مربوطه را در نظر گرفت.
این تنها برخی از انواع دال‌های بتنی یا اسلب های بتنی هستند و در عمل ممکن است انواع دیگری نیز وجود داشته باشد که بسته به نیازهای ساختمان و طراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مزایای استفاده از سقف دال بتنی (اسلب بتنی) :
سقف دال بتنی یکی از رایج‌ترین روش‌های ساخت سقف در ساختمان‌ها است و دارای مزایای زیر است:
- استحکام و پایداری: سقف دال بتنی به دلیل استفاده از بتن و فولاد ، دارای استحکام و پایداری فوق العاده است و قادر به تحمل بارهای سنگین و انتقال آنها به دیوارها و ستون‌ها می‌باشد.
- مقاومت در برابر حریق: سقف دال بتنی به دلیل استفاده از بتن ، مقاومت بالایی در برابر حریق دارد و می‌تواند حریق را از گسترش به سایر بخش‌های ساختمان ممانعت کند.
- قابلیت اجرا سریع: ساخت سقف دال بتنی به صورت ماشینی و قالب‌بندی انجام می‌شود که باعث سرعت بالایی در اجرای آن می‌شود و زمان ساختمان را کاهش می‌دهد.
- عدم نیاز به نگهداری زیاد: سقف دال بتنی تحت تأثیر عوامل جوی و زمان قرار نمی‌گیرد و نیاز به نگهداری زیادی ندارد، به عبارت دیگر در طول عمر ساختمان نیاز به تعمیر و نگهداری کمی دارد.
- عمر طولانی: سقف دال بتنی دارای عمر طولانی است و می‌تواند برای ده‌ها سال بدون نیاز به تعویض استفاده شود.
با این حال، برای استفاده بهینه از سقف دال بتنی ، نیاز به طراحی و اجرای صحیح و استاندارد دارد و باید به مقررات و استانداردهای مربوطه توجه شود.
